หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

วางแผนเส้นทางการบิน UAS ให้สอดคล้องกับภารกิจ

สาขาวิชาชีพการบิน


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ AVT-PFFV-285A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ วางแผนเส้นทางการบิน UAS ให้สอดคล้องกับภารกิจ

3. ทบทวนครั้งที่ / 2568

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

3153 นักบินและผู้ประกอบวิชาชีพอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)

             หน่วยสมรรถนะนี้ประกอบด้วยความรู้และทักษะที่จำเป็นในการวางแผนเส้นทางการบินของ UAS ให้สอดคล้องกับภารกิจที่กำหนด โดยผู้ปฏิบัติงานต้องสามารถวิเคราะห์ปัจจัยแวดล้อมที่ส่งผลต่อการบิน เช่น สภาพอากาศ ภูมิประเทศ และข้อจำกัดด้านสัญญาณ GPS รวมถึงข้อจำกัดทางเทคนิคของ UAS และข้อกำหนดของกฎหมาย เพื่อให้สามารถกำหนดเส้นทางบินที่มีความปลอดภัย ถูกต้องตามกฎหมาย และเหมาะสมกับภารกิจ นอกจากนี้ยังครอบคลุมถึงการทดสอบเส้นทาง การปรับปรุงแผนการบิน และการประเมินประสิทธิภาพการดำเนินภารกิจอย่างเป็นระบบและสามารถรายงานผลได้อย่างชัดเจน


7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)

ผู้ควบคุมอากาศยานซึ่งไม่มีนักบิน


9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)

1.    พระราชบัญญัติว่าด้วยการเดินอากาศ พ.ศ. 2497 และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม

2.    ประกาศสำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย (CAAT) เรื่อง หลักเกณฑ์การอนุญาตและการปฏิบัติงานของอากาศยานไร้คนขับ

3.    พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2560

4.    พระราชบัญญัติการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 (PDPA)

5.    ข้อกำหนดของสำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.)

6.    มาตรฐานของ ICAO, EASA, และแนวทางของ FAA

7.    ข้อกำหนดของกองทัพและหน่วยงานความมั่นคง

 


11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
10201.01

วิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติภารกิจ UAS

1. ตรวจสอบข้อมูลสภาพอากาศ 

10201.01.01 229121
10201.01

วิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติภารกิจ UAS

2. วิเคราะห์ภูมิประเทศและสิ่งกีดขวางที่อาจส่งผลต่อการปฏิบัติภารกิจ

10201.01.02 229122
10201.01

วิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติภารกิจ UAS

3. ประเมินคุณภาพของสัญญาณ GPS และระบบสื่อสาร UAS

10201.01.03 229123
10201.01

วิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติภารกิจ UAS

4. สรุปแนวทางลดผลกระทบจากปัจจัยแวดล้อม

10201.01.04 229124
10201.02

วิเคราะห์ข้อจำกัดด้านเทคนิคและข้อกำหนดของ UAS

1. ตรวจสอบความสามารถของ UAS 

10201.02.01 229145
10201.02

วิเคราะห์ข้อจำกัดด้านเทคนิคและข้อกำหนดของ UAS

2. วิเคราะห์ความเข้ากันได้ของอุปกรณ์เสริม 

10201.02.02 229146
10201.02

วิเคราะห์ข้อจำกัดด้านเทคนิคและข้อกำหนดของ UAS

3. ตรวจสอบข้อกำหนดด้านกฎหมาย 

10201.02.03 229147
10201.02

วิเคราะห์ข้อจำกัดด้านเทคนิคและข้อกำหนดของ UAS

4. จัดทำรายงานวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อภารกิจ UAS

10201.02.04 229148
10201.03

ประเมินความสอดคล้องของภารกิจ UAS กับกฎหมายและข้อกำหนดที่เกี่ยวข้อง

1. ตรวจสอบการได้รับอนุญาตของแผนการปฏิบัติภารกิจ UAS จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

10201.03.01 229149
10201.03

ประเมินความสอดคล้องของภารกิจ UAS กับกฎหมายและข้อกำหนดที่เกี่ยวข้อง

2. ตรวจสอบ UAS และอุปกรณ์ที่ใช้ให้เป็นไปตามมาตรฐานอุตสาหกรรม 

10201.03.02 229150
10201.03

ประเมินความสอดคล้องของภารกิจ UAS กับกฎหมายและข้อกำหนดที่เกี่ยวข้อง

3. ตรวจสอบใบอนุญาตของผู้ควบคุม UAS ที่ถูกต้องและอยู่ภายใต้ ข้อกำหนดของหน่วยงานกำกับดูแล 

10201.03.03 229151
10201.03

ประเมินความสอดคล้องของภารกิจ UAS กับกฎหมายและข้อกำหนดที่เกี่ยวข้อง

4. ตรวจสอบพื้นที่ปฏิบัติการให้อยู่ในโซนที่ได้รับอนุญาตและไม่ละเมิดข้อกำหนดการบิน

10201.03.04 229152
10201.04

ประเมินผลการปฏิบัติภารกิจ UAS 

1. วิเคราะห์ประสิทธิภาพของ UAS ระหว่างภารกิจตามข้อกำหนด 

10201.04.01 229153
10201.04

ประเมินผลการปฏิบัติภารกิจ UAS 

2. ตรวจสอบการใช้พลังงานและการบำรุงรักษา UAS ให้สอดคล้องกับมาตรฐานที่กำหนด

10201.04.02 229154
10201.04

ประเมินผลการปฏิบัติภารกิจ UAS 

3. เปรียบเทียบข้อมูลภารกิจกับมาตรฐานของผู้ผลิต UAS และแนวปฏิบัติที่ดีที่สุดในอุตสาหกรรม

10201.04.03 229155
10201.04

ประเมินผลการปฏิบัติภารกิจ UAS 

4. ประเมินข้อผิดพลาดหรือความคลาดเคลื่อนระหว่างการปฏิบัติภารกิจ และเสนอแนวทางแก้ไข

10201.04.04 229156
10201.04

ประเมินผลการปฏิบัติภารกิจ UAS 

5. รายงานและปรับปรุงกระบวนการควบคุม UAS ให้เป็นไปตามมาตรฐาน

10201.04.05 229157
10201.05

กำหนดเส้นทางการบิน UAS ตามข้อกำหนดของภารกิจ

1. กำหนดจุดเริ่มต้น จุดสิ้นสุด และจุดสำคัญตลอดเส้นทางบิน

10201.05.01 229158
10201.05

กำหนดเส้นทางการบิน UAS ตามข้อกำหนดของภารกิจ

2. คำนวณระยะทางและระยะเวลาการบินที่เหมาะสมกับแบตเตอรี่ UAS

10201.05.02 229159
10201.05

กำหนดเส้นทางการบิน UAS ตามข้อกำหนดของภารกิจ

3. ปรับเส้นทางให้สอดคล้องกับข้อจำกัดด้านกฎหมายและความปลอดภัย

10201.05.03 229160
10201.05

กำหนดเส้นทางการบิน UAS ตามข้อกำหนดของภารกิจ

4. ใช้ซอฟต์แวร์ช่วยออกแบบเส้นทางบินและประเมินความเป็นไปได้

10201.05.04 229161
10201.06

ทดสอบและปรับปรุงแผนเส้นทางการบิน UAS

1. จำลองเส้นทางการบินในซอฟต์แวร์ก่อนปฏิบัติภารกิจจริง

10201.06.01 229162
10201.06

ทดสอบและปรับปรุงแผนเส้นทางการบิน UAS

2. ทดสอบเส้นทางบินในพื้นที่จำกัดเพื่อประเมินความแม่นยำของระบบนำทาง

10201.06.02 229163
10201.06

ทดสอบและปรับปรุงแผนเส้นทางการบิน UAS

3. ปรับแก้ไขเส้นทางการบินตามปัจจัยที่ส่งผลต่อ UAS 

10201.06.03 229164
10201.06

ทดสอบและปรับปรุงแผนเส้นทางการบิน UAS

4. จัดทำรายงานและปรับปรุงแผนเส้นทางบินตามผลการทดสอบ

10201.06.04 229165

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1.    ทักษะวิเคราะห์ข้อมูลภูมิประเทศ สภาพอากาศ และสิ่งกีดขวาง

2.    ทักษะประเมินข้อจำกัดของ UAS และการเลือกอุปกรณ์เสริมให้เหมาะสม

3.    ทักษะในการจัดทำรายงานแผนการบินและรายงานการประเมินภารกิจ

4.    ทักษะใช้ซอฟต์แวร์ช่วยวางแผนเส้นทาง เช่น Mission Planner, Pix4D

5.    ทักษะคำนวณระยะทาง ระยะเวลาการบิน และพลังงาน

6.    ทักษะจำลองเส้นทางในระบบวางแผนและวิเคราะห์การตอบสนองของ UAS

7.    ทักษะปรับเปลี่ยนแผนการบินให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมจริง

 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1.    ความรู้ด้านอุตุนิยมวิทยาเบื้องต้นที่ส่งผลต่อภารกิจ UAS

2.    ความรู้เกี่ยวกับการประเมินความสามารถของ UAS เช่น แบตเตอรี่ ระยะบิน Payload

3.    ความรู้เกี่ยวกับข้อกำหนดกฎหมายและระเบียบของหน่วยงานกำกับ เช่น CAAT, EASA

4.    ความรู้ด้านการใช้ซอฟต์แวร์วางแผนการบิน UAS

5.    ความรู้เกี่ยวกับความเสี่ยงในการบินและมาตรการตอบสนอง

6.    ความรู้เกี่ยวกับวิธีการจัดทำ Flight Authorization และการขออนุญาต

7.    ความรู้ด้านการวิเคราะห์และจัดทำรายงานผลการปฏิบัติภารกิจ

 


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

o    หนังสือการขึ้นทะเบียนรับรองขั้นพื้นฐาน (Basic Certificate) หรือหนังสือการขึ้นทะเบียนขั้นสูง  (Advanced Level 1 Certificate) จากสำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย 

o    เอกสาร/ข้อมูล สรุปจำนวนชั่วโมงการบิน

o    หนังสือรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

o    แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) (ถ้ามี)

o    แบบบันทึกการสอบสัมภาษณ์

o    แบบบันทึกการสังเกตการณ์ภาคปฏิบัติ

o    แผนเส้นทางการบินที่ผู้เรียนออกแบบและวิเคราะห์ด้วยซอฟต์แวร์วางแผนการบิน (ถ้ามี)

o    แบบจำลองเส้นทางบิน (Simulation) ที่จำลองภารกิจตามเงื่อนไขที่กำหนด (ถ้ามี)

o    รายงานผลการวิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยง, เส้นทาง, และแนวทางตอบสนองต่อเหตุฉุกเฉิน (ถ้ามี)

o    ผลงานจากการดำเนินแผนการบินภาคสนาม รวมถึงการทบทวนและปรับปรุงแผน (ถ้ามี)

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

o    แบบทดสอบข้อเขียน 

o    ประกาศนียบัตร/วุฒิบัตร การอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้อง (ถ้ามี)

(ค) คำแนะนำในการประเมิน (Assessment Guidance)

o    เจ้าหน้าที่สอบประเมินสมรรถนะ วางแผนเส้นทางการบิน UAS ให้สอดคล้องกับภารกิจ โดยพิจารณาจากหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานด้านการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้ ประกอบการพิจารณาเข้าสู่กระบวนการประเมินสมรรถนะ

o    การประเมินควรครอบคลุมทั้งการวิเคราะห์ข้อมูลล่วงหน้า การวางแผน การปรับปรุง และการรายงาน

o    ต้องมีการทดสอบภายใต้สถานการณ์จำลอง เช่น การเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ หรือการสูญเสีย GPS Signal

(ง) วิธีการประเมิน (Assessment Methods)

o    การสอบข้อเขียนแบบปรนัย 4 ตัวเลือก

o    การประเมินภาคปฏิบัติ (Practical Demonstration) 

o    การสอบสัมภาษณ์ (Oral Interview)

 


15. ขอบเขต (Range Statement)

(1) คำแนะนำ: 

             หน่วยสมรรถนะนี้ครอบคลุมการวางแผนเส้นทางการบิน UAS สำหรับภารกิจในพื้นที่ทั่วไป พื้นที่ควบคุม หรือพื้นที่เสี่ยง โดยใช้ข้อมูลจากซอฟต์แวร์วางแผนการบิน การประเมินสภาพแวดล้อม และข้อกำหนดทางเทคนิคของ UAS ประกอบการวิเคราะห์เพื่อให้ได้แผนการบินที่แม่นยำ ปลอดภัย และปฏิบัติได้จริง โดยผู้ปฏิบัติงานต้องสามารถดำเนินการวิเคราะห์ ปรับปรุง และประเมินผลการปฏิบัติภารกิจได้อย่างเป็นระบบ

(2) คำอธิบายรายละเอียด

              o    การวิเคราะห์ปัจจัยแวดล้อมที่อาจส่งผลต่อเส้นทางบิน เช่น สภาพอากาศ สิ่งกีดขวาง ภูมิประเทศ และคุณภาพสัญญาณ GPS เพื่อให้สามารถเลือกเส้นทางที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ

              o    การตรวจสอบสมรรถนะของ UAS และข้อจำกัดทางเทคนิค เช่น ระยะเวลาการบิน พิสัย และแบตเตอรี่ รวมถึงความเข้ากันได้กับ payload และอุปกรณ์เสริม

              o    การประเมินข้อกำหนดทางกฎหมายและระเบียบของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น ข้อจำกัดด้านพื้นที่ ความสูง และการขออนุญาตจากหน่วยงานที่กำกับดูแล

              o    การวางแผนเส้นทางการบินโดยใช้ซอฟต์แวร์ช่วยวางแผน พร้อมกำหนดจุดเริ่มต้น จุดสิ้นสุด และ waypoint ที่ชัดเจน รวมถึงการคำนวณระยะทางและเวลาให้เหมาะสมกับภารกิจ

              o    การจำลองและทดสอบเส้นทางการบินล่วงหน้าในระบบ เพื่อประเมินความเป็นไปได้ ปรับปรุงให้สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมจริง และแก้ไขจุดบกพร่องก่อนบิน

 


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

o    การสอบข้อเขียนแบบปรนัย 4 ตัวเลือก

o    การประเมินภาคปฏิบัติ (Practical Demonstration) 

o    การสอบสัมภาษณ์ (Oral Interview)

 



ยินดีต้อนรับ