หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

วางแผนและควบคุมการสั่งการดำเนินงานของสถานีผลิตไฟฟ้า

สาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ GPW-CRUF-818

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ วางแผนและควบคุมการสั่งการดำเนินงานของสถานีผลิตไฟฟ้า

3. ทบทวนครั้งที่ 2 / 2566

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

ผู้ควบคุมกระบวนการผลิตไฟฟ้า ระดับ 5

  ISCO-08    3131 เจ้าหน้าที่/ช่างเทคนิคคุมเครื่องกังหันผลิตไฟฟ้า/ช่างเทคนิคคุมเครื่องจักรผลิตไฟฟ้า

                    2151 วิศวกรไฟฟ้ากำลัง/วิศวกรไฟฟ้า/วิศวกรเครื่อกลไฟฟ้ากำลัง  

 



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)

ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้สามารถวางแผนและควบคุมการสั่งการดำเนินงานของสถานีผลิตไฟฟ้า มีความรู้เกี่ยวกับกระบวนการผลิตไฟฟ้า สามารถวิเคราะห์และวางแผนการผลิตไฟฟ้าให้เป็นไปตามเป้าหมาย ควบคุมและตรวจสอบการทำงานของระบบไฟฟ้า วิเคราะห์ผลและสั่งการเดินระบบไฟฟ้า ควบคุมค่าแรงดันไฟฟ้าให้มีความสม่ำเสมอพร้อมกับเตรียมความพร้อมต่อสภาวะฉุกเฉินของสถานีไฟฟ้า สามารถวิเคราะห์และแก้ไขสถานการณ์ฉุกเฉินได้ และจัดทำแผนรองรับสถานการณ์ฉุกเฉินของสถานีไฟฟ้า เพื่อควบคุมการทำงานของเครื่องจักร/อุปกรณ์ ในกระบวนการผลิตให้อยู่ในสภาวะปกติ ติดตามตรวจสอบสภาพเครื่องจักร และควบคุมระบบไฟฟ้าให้อยู่ในสภาวะปกติ ประสานศูนย์ควบคุมเชื่อมระบบไฟฟ้าภายนอกเพื่อแก้ไขสถานการณ์


7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)

กลุ่มอาชีพที่เกี่ยวข้องกับสาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน สาขาเทคโนโลยีชีวมวลและเทคโนโลยีก๊าซชีวภาพ อุตสาหกรรมผลิตไฟฟ้า หรืออุตสาหกรรมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง


9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)

1.    ประกาศคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน เรื่อง หลักเกณฑ์การสั่งเดินเครื่องโรงไฟฟ้าสำหรับผู้รับใบอนุญาตควบคุมระบบไฟฟ้า พ.ศ. 2564

2.    ระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการใช้ไฟฟ้าและบริการ พ.ศ. 2562

3.    ระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยข้อกำหนดการปฏิบัติการระบบโครงข่ายไฟฟ้า พ.ศ. 2559

4.    ข้อกำหนดเกี่ยวกับการปฎิบัติการระบบโครงข่ายไฟฟ้า (Operation Code) ของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย

5.    พรบ. ความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทํางาน พ.ศ. 2554


11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
BMG-EP01-5-0011

วางแผนการผลิตไฟฟ้าให้เป็นไปตามเป้าหมาย

1. อธิบายเกี่ยวกับกระบวนการผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-5-0011.01 215397
BMG-EP01-5-0011

วางแผนการผลิตไฟฟ้าให้เป็นไปตามเป้าหมาย

2. อธิบายรู้เกี่ยวกับค่าความร้อนของเชื้อเพลิงสำหรับการผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-5-0011.02 215398
BMG-EP01-5-0011

วางแผนการผลิตไฟฟ้าให้เป็นไปตามเป้าหมาย

3. วิเคราะห์ระบบการผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-5-0011.03 215399
BMG-EP01-5-0011

วางแผนการผลิตไฟฟ้าให้เป็นไปตามเป้าหมาย

4. วางแผนการผลิตไฟฟ้าให้เป็นไปตามเป้าหมาย

BMG-EP01-5-0011.04 215400
BMG-EP01-5-0011

วางแผนการผลิตไฟฟ้าให้เป็นไปตามเป้าหมาย

5. ติดตามผลการปฏิบัติงานตามแผนงาน

BMG-EP01-5-0011.05 215401
BMG-EP01-5-0011

วางแผนการผลิตไฟฟ้าให้เป็นไปตามเป้าหมาย

6. รายงานผลการปฏิบัติงานตามแผนงาน

BMG-EP01-5-0011.06 215402
BMG-EP01-5-0012

ควบคุมการทำงานของระบบผลิตไฟฟ้า

1. อธิบายวิธีการใช้งานของเครื่องทดสอบหม้อแปลงไฟฟ้า (Transformer)

BMG-EP01-5-0012.01 215564
BMG-EP01-5-0012

ควบคุมการทำงานของระบบผลิตไฟฟ้า

2. ตรวจสอบระบบผลิตไฟฟ้า แรงดันไฟฟ้า

BMG-EP01-5-0012.02 215565
BMG-EP01-5-0012

ควบคุมการทำงานของระบบผลิตไฟฟ้า

3. วิเคราะห์ผลจากค่ามิเตอร์ตรวจวัดอุปกรณ์ของระบบผลิตไฟฟ้า 

BMG-EP01-5-0012.03 215566
BMG-EP01-5-0012

ควบคุมการทำงานของระบบผลิตไฟฟ้า

4. สั่งการเพื่อการเดินระบบผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-5-0012.04 215567
BMG-EP01-5-0012

ควบคุมการทำงานของระบบผลิตไฟฟ้า

5. ควบคุมค่าแรงดันไฟฟ้าให้สม่ำเสมอ

BMG-EP01-5-0012.05 215568
BMG-EP01-5-0013

แก้ไขสภาวะฉุกเฉินของสถานีไฟฟ้า

1. อธิบายวิธีการแก้ไขสภาวะฉุกเฉิน

BMG-EP01-5-0013.01 215403
BMG-EP01-5-0013

แก้ไขสภาวะฉุกเฉินของสถานีไฟฟ้า

2. ตรวจสอบสัญญาณเตือน (Alarm) ในระบบควบคุม 

BMG-EP01-5-0013.02 215404
BMG-EP01-5-0013

แก้ไขสภาวะฉุกเฉินของสถานีไฟฟ้า

3. ตรวจสอบค่าพารามิเตอร์ต่าง ๆ ของระบบผลิตหลัก ให้อยู่ในระดับปกติ 

BMG-EP01-5-0013.03 215405
BMG-EP01-5-0013

แก้ไขสภาวะฉุกเฉินของสถานีไฟฟ้า

4. จัดทำแผนรองรับสภาวะฉุกเฉินของสถานีไฟฟ้า 

BMG-EP01-5-0013.04 215406
BMG-EP01-5-0013

แก้ไขสภาวะฉุกเฉินของสถานีไฟฟ้า

5. วิเคราะห์และแก้ไขสถานการณ์ฉุกเฉินได้ 

BMG-EP01-5-0013.05 215407
BMG-EP01-5-0013

แก้ไขสภาวะฉุกเฉินของสถานีไฟฟ้า

6. ประสานเจ้าหน้าที่ภาคสนามเพื่อตรวจสอบระบบผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-5-0013.06 215408
BMG-EP01-5-0014

ควบคุมการทำงานของเครื่องจักร/อุปกรณ์ในระบบผลิตไฟฟ้าให้อยู่ในสภาวะปกติ

1. ติดตาม ตรวจสอบสภาพของเครื่องจักร และอุปกรณ์ในระบบผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-5-0014.01 215409
BMG-EP01-5-0014

ควบคุมการทำงานของเครื่องจักร/อุปกรณ์ในระบบผลิตไฟฟ้าให้อยู่ในสภาวะปกติ

2. ควบคุมระบบผลิตไฟฟ้าให้เป็นไปอย่างปกติ 

BMG-EP01-5-0014.02 215410
BMG-EP01-5-0014

ควบคุมการทำงานของเครื่องจักร/อุปกรณ์ในระบบผลิตไฟฟ้าให้อยู่ในสภาวะปกติ

3. วิเคราะห์ผลกระทบที่เกิดขึ้นจากทำงานของเครื่องจักรและอุปกรณ์ในระบบผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-5-0014.03 215411
BMG-EP01-5-0014

ควบคุมการทำงานของเครื่องจักร/อุปกรณ์ในระบบผลิตไฟฟ้าให้อยู่ในสภาวะปกติ

4. ประสานศูนย์ควบคุมเชื่อมระบบไฟฟ้าภายนอกเพื่อแก้ไขสถานการณ์ผิดปกติ

BMG-EP01-5-0014.04 215412
BMG-EP01-5-0015

บันทึกผลการตรวจสอบความปกติของเครื่องจักร อุปกรณ์ในระบบผลิตไฟฟ้า

1. บันทึกการทำงานของเครื่องจักรและอุปกรณ์ในระบบผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-5-0015.01 215413
BMG-EP01-5-0015

บันทึกผลการตรวจสอบความปกติของเครื่องจักร อุปกรณ์ในระบบผลิตไฟฟ้า

2. รายงานผลการดำเนินการหลังการแก้ไขสถานการณ์

BMG-EP01-5-0015.02 215414

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1.    ทักษะในการติดต่อสื่อสารในเชิงช่าง การใช้วิทยุสื่อสาร

2.    ทักษะในการอ่านและการใช้ภาษาเชิงเทคนิค

3.    ทักษะในการวิเคราะห์ ปฏิบัติ อ่านค่าระบบมาตรวัด เกจ แรงดัน ระบบเผาไหม้ รวมทั้งการเตรียมระบบผลิต Generator ,Turbine ให้พร้อมต่อสภาวะเชื่อมต่อ หรือตัดแยกระบบ 

4.    ทักษะในการวิเคราะห์ ประสานงานเจ้าหน้าที่ภาคสนาม การแก้ไขปัญหาขั้นต้นของระบบผลิตไฟฟ้า

5.    ทักษะในการใช้ระบบควบคุมผ่านระบบโปรแกรมควบคุมคอมพิวเตอร์ หรือการใช้งานในระบบ SCADA หรือการควบคุมผ่านระบบออนไลน์ Remote Monitoring System(RMS) ทาง internet

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1.    ความรู้ด้านการใช้งานอุปกรณ์ในกระบวนการผลิตไฟฟ้าและหม้อไอน้ำ

2.    ความรู้ด้านการใช้งานอุปกรณ์ในกระบวนการผลิตเครื่องยนต์ก๊าซ หรือกังหันก๊าซ

3.    ความรู้การปฏิบัติขั้นพื้นฐานและขั้นสูงด้าน เครื่องจักรและอุปกรณ์กระบวนการผลิตไฟฟ้า

4.    ความรู้ด้านการใช้งานอุปกรณ์ผลิตไฟฟ้า  เครื่องกำเนิดไฟฟ้า (Generator) กังหัน (Turbine)

5.    ความรู้ด้านการใช้งานอุปกรณ์ในกระบวนการผลิต เครื่องกล และอุปกรณ์มาตรวัด มิเตอร์

6.    ความรู้ในการใช้ระบบควบคุมผ่านระบบโปรแกรมควบคุมคอมพิวเตอร์ หรือการใช้งานในระบบ SCADA หรือการควบคุมผ่านระบบออนไลน์ Remote Monitoring System(RMS) ทาง internet

7.    ความรู้เกี่ยวกับ พรบ. ความปลอดภัยที่เกี่ยวข้อง


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการจะใช้ในการพิจารณาประกอบร่วมกันกับการประเมินตามเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รวมทั้งทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

   (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

1.    หลักฐาน/หนังสือรับรองการทำงาน หรือการผ่านงาน 

2.    หนังสือรับรองคุณวุฒิที่เป็นที่ยอมรับ

3.    แฟ้มสะสมงาน ได้แก่ เอกสารผ่านการฝึกอบรมในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงาน เอกสารตัวอย่างโครงการ หรือผลงานของผู้ปฏิบัติงานที่เคยดำเนินงานมาแล้ว รวมถึง รางวัลหรือผลงานในการปฏิบัติงานด้านที่เกี่ยวข้อง เป็นต้น

  (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

1.    หลักฐานคุณวุฒิการศึกษา

2.    หลักฐานการผ่านการอบรม หรือการประชุมเชิงปฏิบัติการที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะ

   (ค) คำแนะนำในการประเมิน

หลักฐานที่ต้องการเพื่อแสดงถึงหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องมีความสัมพันธ์และตอบโจทย์ตามข้อกำหนดของหน่วยสมรรถนะย่อย และเกณฑ์การปฏิบัติงานในหน่วยสมรรถนะนี้ โดยหลักฐานในที่นี้ ต้องแสดงถึง 

-    ความรู้และทักษะที่เกี่ยวข้อง

-    วิธีการปฏิบัติงานในสถานที่ทำงาน และกฎหมายหรือเกณฑ์ ระเบียบต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง

-    ขอบเขตด้านอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

   (ง) วิธีการประเมิน

1.    สอบข้อเชียน สอบปรนัย/สอบอัตนัย

2.    สอบสัมภาษณ์

 


15. ขอบเขต (Range Statement)

ขอบเขต (Range Statement) อธิบายถึงการปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับสมรรถนะนี้ระบุองค์ประกอบ ในการวางแผน และควบคุมการดำเนินงานของสถานีผลิตไฟฟ้า ให้มีความเหมาะสม โดยต้องดำเนินงานเป็นไปตามกฎหมาย กฎระเบียบ ข้อบังคับ มาตรฐาน แผนการดำเนินงาน และนโยบายของบริษัท ซึ่งต้องดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง

   (ก) คำแนะนำ 

-N/A-

   (ข) คำอธิบายรายละเอียด 

ผู้ดำเนินการด้านวางแผน ควบคุมสั่งการการดำเนินงานของสถานีผลิตไฟฟ้า จะต้องมีความรู้ระบบผลิตไฟฟ้า วิเคราะห์และวางแผนการผลิตไฟฟ้าให้เป็นไปตามเป้าหมาย ดังนี้

1.    การวางแผนการผลิตไฟฟ้าให้มีประสิทธิภาพ หมายถึง การเข้าใจทั้งกระบวนการผลิตไฟฟ้าเพื่อการกำหนดการใช้เชื้อเพลิงอย่างคุ้มค่า

2.    การผลิตไฟฟ้าให้เป็นไปตามเป้าหมาย หมายถึง การผลิตไฟฟ้าตามเงื่อนไขตามสัญญาซื้อขายไฟฟ้า

3.    ค่ามิเตอร์ตรวจวัดเครื่องจักร หมายถึง ค่ามาตรวัดต่าง ๆ ที่ต่อเชื่อมกับระบบผลิตไฟฟ้า เช่น อุณหภูมิ ความดันไอน้ำหรือก๊าซ อัตราไหลของไอน้ำหรือก๊าซ ค่าระดับน้ำในหม้อไอน้ำ ค่าความถี่ของกระแสไฟฟ้า กำลังผลิตเป็นเมกกะวัตต์ เป็นต้น

4.    สภาวะฉุกเฉินของสถานีไฟฟ้า หมายถึง สภาพผิดปกติจากการตรวจเช็คควบคุมระบบผลิตไฟฟ้า เครื่องกำเนิดไฟฟ้า หม้อแปลง ลานสายส่งไฟฟ้า จากสัญญาณเตือน (Alarm) 

5.    แผนรองรับสภาวะฉุกเฉิน หมายถึง ขั้นตอนหรือแบบปฏิบัติในการแก้ไขสถานการณ์ที่ไม่ปกติของการผลิตไฟฟ้า 

6.    ศูนย์ควบคุมเชื่อมระบบไฟฟ้า หมายถึง ศูนย์ประสานงานของการไฟฟ้าในการติดต่อกับโรงงานเพื่อเชื่อมต่อไฟฟ้าผ่านสายส่งไฟฟ้า


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

1.    ประเมินจากแบบสอบข้อเขียน

2.    ประเมินโดยการสัมภาษณ์ตามแบบทดสอบที่กำหนดไว้ 

3.    การประเมินจากหลักฐานอื่น ๆ เช่น หนังสือรับรอง เอกสารรับรองการผ่านการอบรม หนังสือรับรองการทำงาน/ผ่านงาน จะต้องดำเนินการควบคู่กับการสัมภาษณ์ร่วมด้วย



ยินดีต้อนรับ